6 juni 2023
Hoofdthema: Oostenrijk en bijzonder glaswerk
De wijnbouw in Oostenrijk gaat terug tot voor de Romeinse tijd. Bij archeologische opgravingen in het Oostenrijkse Burgenland zijn gistpotten gevonden van 700 vóór Chr. Na de Romeinse overheersing werd de wijncultuur verder uitgebouwd door de kerk zoals dat ook ging in Frankrijk en Duitsland. De productie werd lang geheel door de lokale bevolking geconsumeerd.
Na het wijnschandaal in 1985 heeft men succesvol ingezet op droge kwaliteitswijnen met een strikte kwaliteitshandhaving. De wijnbouw is kleinschalig, de 20.000 wijnbedrijven bezitten een gemiddelde grootte van slechts 2 ha aan wijngaarden. Rond twee derde van de wijn is wit, waarvoor de Grüner Veltliner met afstand de meest aangeplante druif is. De totale wijnproductie bedraagt ongeveer 2,5 miljoen hectoliter (dat is ongeveer 1% van de wereldproductie). Witte wijnen vertegenwoordigen 65% daarvan, maar het aandeel rode wijnen is stijgende.
De wijngaarden liggen met name in het oosten van het land, rond Wenen gegroepeerd. De rest van het land is (nog) te koel en bergachtig om goede wijnen te kunnen maken. De zomers zijn voldoende warm, de herfstdagen mild, maar de nachten koel. De neerslag bedraagt gemiddeld 400 mm per jaar.
Er zijn vier hoofdgebieden: Niederöstenreich (onderverdeeld in Wachau, Kamptal en Kremstal), rond 30.000 ha groot, Burgenland, 14,000 ha, Steiermarken, 4.000 ha, en Wien vormt met 670 ha een afzonderlijke regio.
De wijn wet in Oostenrijk is zeer strikt. Naast de EU regels bestaat er een aanvullend systeem van beschermde herkomstbenamingen (15) waaraan regels verbonden zijn (DAC= Districtus Ausstriae Controllatus). Ook is er een wijngaard classificatie waarbij alleen de namen van de beste Ried (= wijngaard) op het etiket mogen worden vermeld. De classificatie van zoete wijnen lijkt enigszins op die in Duitsland. Hoe hoger het mostgewicht, des te hoger de kwaliteit. Dit staat in relatie met de oogstdatums.
Bekende druivenrassen voor de witte wijnen zijn: Grüner Veltliner, Riesling, Welschriesling, Weissburgunder, Chardonnay, Müller-Thurgau.
Bekende druivenrassen voor de rode wijnen zijn: Blauer Zweigelt, Blaufränkisch, Blauer Burgunder, Blauer Wildbacher, Carbernet Sauvignon en Franc, St.Laurent, Blauer Portugieser.
SVH Wijnmeester Noël Vanwittenbergh zal deze avond met u een reis door Oostenrijk maken waarbij ook de traditie van het Oostenrijkse glaswerk aan de orde zal komen.
Als gastspreker heeft de wijntafelcommissie de wijnkenner en glasverzamelaar Mathij van der Meulen uitgenodigd om een tweedelig inspirerend verhaal te houden over de geschiedenis en tradities in relatie tot de schoonheid van het glaswerk, de vaak feestelijke, historische of belangrijke gebeurtenissen waarvoor deze glazen zijn gemaakt en de visuele sensatie hiervan, waardoor het wijngenot vergroot wordt. Wij krijgen hierbij o.a. uitleg over het ontstaan van het fluitglas, ook wel een flûte genoemd, in de 17e eeuw. Ook zullen wij inzage krijgen in Venetiaans glaswerk uit de 16e eeuw, zoals een tazza, waarvan ons een bijzonder exemplaar getoond zal worden. Hiervan bestaan er nog maar enkele. Je moet met zo’n glas echt je best doen om de wijn zonder te morsen te drinken, hetgeen duidelijk te zien is in het beroemde Bacchus portret van Caravaggio, tentoongesteld in het Palazzo Uffizi te Florence. Het belooft een fascinerende presentatie te worden.
