4 juni 2024
Nieuw-Zeeland versus Oude Wereld
GESCHIEDENIS
De Engelse dominee Samuel Marsden plantte in 1819 de eerste druiven aan in Kerikeri, een plaatsje in het noorden van het Noordereiland. De eerste wijnen werden pas veel later geproduceerd, door James Busby. Busby legde in 1836 een kleine wijngaard aan op zijn land in Waitangi, iets ten zuiden van Kerikeri. Hij verkocht zijn wijnen aan Engelse soldaten.
Tot de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw was de wijnbouw in Nieuw-Zeeland betrekkelijk kleinschalig. In 1960 besloeg het totale wijnbouwoppervlak nauwelijks 400 hectare. Er was geen grote binnenlandse afzetmarkt voor wijn en de export was evenmin noemenswaardig. Van oudsher dronken de Nieuw-Zeelanders, die veelal van Britse afkomst waren, meer bier dan wijn. Bovendien hanteerde de Nieuw-Zeelandse regering lange tijd een gematigd alcoholbeleid. Wijnproducenten mochten hun wijnen bijvoorbeeld niet direct aan de consument verkopen, maar alleen aan hotels. Dat waren de enige ondernemingen in het land die wijn konden verkopen aan particulieren.
Losser beleid na de jaren '50
Vanaf 1955 werd het Nieuw-Zeelandse alcoholbeleid iets losser. Er kwamen gespecialiseerde wijnwinkels, die losse flessen wijn mochten verkopen. Sinds 1960 mogen Nieuw-Zeelandse restaurants wijn op hun kaart zetten en vanaf 1990 is het toegestaan voor supermarkten om wijn te verkopen. De laatste decennia heeft de Nieuw-Zeelandse regering ook veel geïnvesteerd in moderne technieken, de herbeplanting van oude wijngaarden en de aanplant van nieuwe wijngaarden. Het huidige wijnbouwareaal beslaat ongeveer 42.000 hectare.
Een vrije handelsovereenkomst tussen Nieuw-Zeeland en Australië in 1983 regelde dat Australische wijnen zonder speciale tarieven geïmporteerd konden worden in Nieuw-Zeeland. Om te kunnen concurreren met Australische wijnen, moesten de Nieuw-Zeelandse wijnmakers de kwaliteit van hun wijnen verbeteren. Vanaf het begin van de jaren ’80 werden ook meer regels opgesteld voor de productie en export van Nieuw-Zeelandse wijnen.
WIJNBOUW
De seizoenen in Nieuw-Zeeland zijn tegenovergesteld aan de seizoenen in Nederland. Naar gelang de ligging van de wijngaarden wordt er meestal geoogst in de periode van februari tot mei. Nieuw-Zeeland heeft grotendeels een gematigd maritiem klimaat. Op de meeste plekken in het land valt er genoeg neerslag. Overdag is het warm en ‘s nacht koelt redelijk af. De temperatuurverschillen tussen dag en nacht zorgen voor friszure druiven met veel fruit.
​
NOORDER- EN ZUIDEREILAND
Het land heeft een tiental wijnbouwgebieden die over het Noorder- en Zuidereiland verspreid liggen. Ieder wijnbouwgebied kent variaties in klimaat en bodem, waardoor de druiven verschillende aroma’s ontwikkelen en op verschillende momenten rijpen en geoogst worden. In het warmere en vochtigere noorden wordt Chardonnay bijvoorbeeld eind februari, begin maart geoogst. In Central Otago, het meest zuidelijke wijnbouwgebied voor Chardonnay, worden de druiven 6 á 7 weken later geoogst, in de 2e helft van april.
INVLOED UIT AUSTRALIË EN OUDE WERELD
De Nieuw-Zeelandse wijnbouw is sterk beïnvloed door Australië. De Australische Wijnuniversiteit van Adelaide voorzag en voorziet in trainingen en goed opgeleid personeel voor veel Nieuw-Zeelandse wijnmakers. De laatste jaren zijn dergelijke wijninstituten ook steeds meer in opkomst in Nieuw-Zeeland zelf. Ook traditionele wijntechnieken uit Europa worden veel toegepast. Bovendien reisden veel Nieuw-Zeelandse wijnmakers af naar Europa om daar ervaring op te doen.
DRUIVENRASSEN
Met een totale aanplant van 34% is de sauvignon blanc het meest verbouwde druivenras van Nieuw-Zeeland, gevolgd door de Chardonnay (18%) en de blauwe Pinot noir (18%). De Sauvignon Blancs uit Nieuw-Zeeland zijn wereldwijd beroemd om hun kwaliteit. Pinot noir-druiven worden veel verwerkt in mousserende wijnen. De Riesling wordt ook steeds populairder. Verder staat er onder andere Sémillon, Cabernet Sauvignon, Merlot en Syrah aangeplant Nieuw-Zeeland.
CLASSIFICATIE
Nieuw-Zeelandse wijnmakers worden niet gehinderd door een strenge wijnwetgeving. Nieuw-Zeeland kent een beperkt aantal standaardregels waaraan wijnmakers zich moeten houden, maar verder zijn wijnmakers vrij om te doen en laten wat ze willen. Wijnmakers experimenteren dan ook met allerlei nieuwe mogelijkheden en technieken. Er mag bijvoorbeeld suiker aan de wijn toegevoegd worden om het alcoholpercentage te verhogen (het zogenaamde chaptaliseren). Wijnen mogen ook aangezuurd of ontzuurd worden en Irrigatie van de wijngaarden is toegestaan.
MARLBOROUGH
Sinds 1990 is Marlborough de grootste wijnregio van Nieuw-Zeeland met 71 % van het totale beplante oppervlak. Marlborough ligt op het noordelijkste puntje van het Zuidereiland.
Beste sauvignon blancs ter wereld
De eerste druivenstokken in het gebied werden in 1973 aangeplant door het bekende wijnhuis Montana. De wijnen van Montana boekten zo enorm veel succes, dat al snel veel andere wijnhuizen volgden. Het wijnbouwgebied van Marlborough beslaat tegenwoordig meer dan 30.000 hectare. De regio produceert maar liefst 79% van alle Nieuw-Zeelandse witte druiven. De Sauvignon Blancs uit Marlborough behoren tot de beste van de wereld.
KLIMAAT
De meeste wijngaarden zijn aangeplant in de Wairau vallei. De laatste 10 jaar is de vallei van Awatare ook een belangrijke subregio geworden. Marlborough is een van de zonnigste en droogste gebieden van Nieuw-Zeeland. In veel gebieden wordt er daarom geïrrigeerd. De gemiddelde dagtemperatuur in de zomer is ongeveer 24°C. ‘s Nachts koelt het behoorlijk af.
DE LEKKERSTE WIJNEN UIT MARLBOROUGH
De sauvignon blanc is Marlboroughs bekendste en meest aangeplante druif met ongeveer 80% van het totaal aangeplante druivenstokken. De sauvignon blancs uit Marlborough zijn van ongekend niveau. Het zijn zeer uitgesproken en kruidige wijnen, met frisse zuren en duidelijk herkenbare aroma’s van tropisch fruit. De blauwe Pinot noir, Chardonnay en Pinot Gris zijn ver na de Sauvignon Blanc de meest verbouwde druiven. Pinot Noirs uit Marlborough zijn vol, rijp en fruitig. Chardonnay en Pinot noir worden ook veel gebruikt voor mousserend. Deze bruisende kwaliteitswijnen worden gemaakt volgens dezelfde methode als de Franse champagnes. Verschillende Franse champagneproducenten als Deutz en beroemde champagnewijnmakers als Daniel Le Brun hebben geïnvesteerd in wijngaarden in Marlborough. De Riesling wordt ook steeds populairder. Vooral de volle en zoete dessertwijnen, gemaakt van Riesling-druiven die zijn aangetast door edele rotting, zijn noemenswaardig.
